Goedkoop treinreizen in Groot-Brittanië, zo doe je dat!

Voordelige treinkaartjes in Groot-Brittannië, als je de (tabloid)pers mag geloven is zoiets onmogelijk. Vaak worden in deze voorbeelden de prijzen van volledig flexibele “Anytime”-tickets aangehaald. Deze zijn geldig op iedere verbinding en ieder tijdstip. Vervolgens worden deze vaak vergeleken met vroegboektarieven van lowcost-airlines, waarmee je natuurlijk niet op elk moment in het vliegtuig mag stappen. Iets met appels en peren, maar in de koppen staat het natuurlijk mooi….

Nou zijn Anytime-tickets meestal ook fors aan de prijs. En abonnementen waarmee je in de spits naar Londen reist zijn vaak enorm duur (overigens is alles in Londen duur). Maar als vrijtijdsreiziger is er ook goed nieuws: als je vroeg boekt en de drukke reistijden vermijdt dan kun je vaak voordelig reizen. De stelling “Treintickets in Groot-Brittannië zijn duur!” gaat lang niet altijd op, je zou beter kunnen zeggen “Het loont in Groot-Britannië om vroeg te boeken”. En dat is vergelijkbaar met het lange-afstandsverkeer in Duitsland en Frankrijk. Gevolg van de privatisering? Bedenk je wel dat Deutsche Bahn en SNCF volledig staatsbedrijf zijn. Het gaat er meer om dat men geen subsidie ontvangt voor lange-afstandstreinen.

Britse treinkaartjes, de verschillende categorieën

Om het Britse-tariefsysteem beter te snappen volgt een korte uitleg over de verschillende treintarieven. Op het moment dat je een treinreis opzoekt in de planner van National Rail kom je drie verschillende tarieven tegen:

Anytime:

Dit zijn dus de treinkaartjes tegen de “volle prijs”, waarvan je de “horrorprijzen” vaak terugleest in de krantenartikelen. Met deze tickets kun je op elk moment, tijdstip, met iedere vervoerder en vaak ook via verschillende routes reizen. Prijzen kunnen oplopen tot honderden Ponden per ticket, zeker als je bijvoorbeeld midden in de spits in Londen aan wilt komen. Je zult deze tickets vooral vinden als een trein bijna volgeboekt is of als je heel kort van tevoren boekt. Anytime-tickets zijn altijd te koop en kun je ook op het station kopen.

Vaak (zeker bij meerdere treinreizen) is een Britrail Pass of Interrail One Country Pass voordeliger dan een Anytime-ticket. Met deze passen mag je ook in de spits reizen en de Britrail-passen gelden ook op de luchthaventreinen zoals de Heathrow Express.

Off-Peak

Zoals de naam al zegt, deze tickets zijn geldig op treinen buiten de piekperiodes. Over het algemeen zijn ze te vinden op treinen die op maandag t/m vrijdag na 10.30 rijden, in het weekend zijn ze verkrijgbaar op alle treinen. In enkele regio’s (vooral rond Londen) zijn de tickets niet geldig in de middagspits. Via de planner van National Rail kun je zien op welke treinen Off-Peak-tickets aangeboden worden of geldig zijn. De Off-Peak-Tickets gelden over het algemeen bij meerdere vervoerders, maar hierop zijn uitzonderingen mogelijk die per route verschillen. Off-Peak-tickets zijn altijd boekbaar, ook als de trein vol is. Je kunt ze ook op het station kopen.

Als je een retourreis maakt dan zijn er speciale “Off-Peak-Returns” die slechts 1 Pond meer kosten dan de vergelijkbare enkele reis. Hiermee kun je iedere trein voor de retourreis gebruiken, zolang deze in de Off-Peak-periode valt. Deze retourkaartjes zijn een maand geldig.

Advance

Dit zijn de voordeligste tickets waarvoor je op tijd moet boeken. Ze zijn alleen geldig bij één maatschappij, alleen op de geboekte trein en kunnen niet gewijzigd of geannuleerd worden. De prijzen lopen op naarmate er meer tickets verkocht worden en ze kunnen uitverkocht raken. Hier is vroeg boeken dus aan te raden.

Advance-tickets kunnen zeer voordelig zijn, zo boek je bijvoorbeeld Londen-Birmingham al vanaf 7 Pond of Glagow-Manchester vanaf 16,50 Pond. De meeste Advance-tickets vind je op rustige reisdagen (dinsdag t/m donderdag) buiten de spits. Voor veel korte trajecten (bijv Windsor-Londen) worden geen Advance-tickets aangeboden, hier heb je alleen de keuze uit Off-Peak en Anytime-tickets.

Hoe vroeg moet ik boeken voor de goedkoopste tarieven?

In principe zijn Britse treinen vanaf 12 weken (dus een kleine 3 maand) voor de reisdatum te boeken,. Deze data worden ook als optie getoond als je de data uitkiest in de planner van National Rail. Maar de Advance-tarieven worden pas getoond zodra de definitieve dienstregeling geladen is. Voor doordeweekse dagen is dat 10 tot 8 weken voor vertrek. Voor weekenden en Bank Holidays (Britse feestdagen) is deze periode vaak korter. Dit komt omdat men in Groot Britannië, net zoals in Nederland, graag in weekenden en op feestdagen aan het spoor werkt. De dienstregeling daarvan wordt pas later bekend gemaakt.

Doorloop de volgende stappen om de goedkoopste treintarieven te krijgen:

  • Check vanaf 12 tot 10 weken voor vertrek de planner van National Rail.
  • Krijg je voordelige “Advance”-tarieven te zien? Boeken!
  • Krijg je alleen relatief dure “Off Peak” of “Anytime”-tickets te zien? Wacht met boeken en kijk na een paar dagen of een week nogmaals of je nu wel voordeliger “Advance”-tarieven te zien krijgt. Er is geen reden om “Anytime” of “Off-Peak”-tickets ver van tevoren te boeken, deze zijn altijd beschikbaar. Je kunt ze zelfs nog op het station kopen.

Overigens bieden LNER (treinen vanuit Londen langs de oostkust naar oa York, Newcastle en Edinburgh). Great Western Railway (vanuit Londen naar Bristol, Cardiff, Plymouth en Penzance) en de Caledonian Sleeper (nachttreinen Londen-Schotland) wel de mogelijkheid om Advance-tickets verder dan 12 weken vooruit te kopen. Voorwaarde is wel dat je op een doordeweekse dag reist en uitsluitend met treinen van deze maatschappijen.

Zitplaatsen reserveren in Britse treinen

Anders dan bijvoorbeeld Duitsland waar je extra betaalt voor het reserveren van plaatsen, is het reserveren van zitplaatsen in Groot Brittannië gratis. Reserveren is mogelijk op alle lange-afstandstreinen vanuit Londen, de meeste treinen tussen andere grote steden en ook op de lange trajecten in Schotland en Wales.

Bij de “Advance”-tarieven is de zitplaatsresevering zelfs automatisch inbegrepen (zolang je met een reserveerbare trein reist) om dat je toch aan deze trein gebonden bent. Bij “Anytime” en “Off-Peak”-tickets wordt reservering als optie aangeboden, je kunt immers besluiten om uiteindelijk toch een andere trein te nemen.

Tijdens het maken van een reservering kun je altijd aangeven welke zitplaatsvoorkeuren je voorkeur hebben, zoals een stiltecoupé, plaatsen aan het raam, rond een tafeltje of achter elkaar (Airline style). Bij enkele maatschappijen zoals Virgin Trains en LNER kun je zelf je plek uitkiezen aan de hand van een plattegrond van de trein.

Railcard, de kortingskaart voor 34% korting

Waar treinkaartjes in Groot-Brittannië erg duur kunnen zijn, zijn juist de kortingskaarten weer erg voordelig én aantrekkelijk. De Railcard kost altijd 30 Pond per jaar (of 70 Pond als je in één keer een kaart voor 3 jaar koopt), dat is een stuk voordeliger dan vergelijkbare kortingskaarten in Nederland, Duitsland of Zwitserland.

Je krijgt met de kortingskaarten altijd 1/3 deel (dus zo’n 34% korting) over alle treintarieven, dus zowel een goedkoop Advance-ticket voor 15 Pond, een Off-Peak-ticket voor 70 Pond of een peperduur Anytime-ticket voor 200 Pond. Er zijn slechts enkele uitsluitingen bij de 16-25 Railcard of Senior-Railcard voor tijdstippen in de spits. Een Railcard kan zich dus al uitbetalen als je voor zo’n 90 tot 100 Pond aan tickets boekt.

De verschillende varianten Railcard

De volgende varianten zijn interessant voor reizigers van buiten Groot-Britannië:

  • 16-25 Railcard: Voor iedereen tussen de 16 en 25 jaar oud en voor oudere personen die nog fulltime student zijn. Je krijgt 34% korting over alle tarieven, maar bij reizen op werkdagen voor 10.30 moet de waarde van het ticket minimaal 12 Pond zijn.
  • 26-30 Railcard: Voor iedereen tussen de 26 en 30 jaar oud. Hiervoor gelden dezelfde voorwaarden als de 16-25 Railcard.
  • Senior-Railcard: Voor iedereen van 60 jaar en ouder. De korting van 34% geldt niet in de ochtendspits voor 10.30 in het gebied rond Londen en het zuidoosten van Engeland.
  • Two-Together-Railcard: Voor twee samenreizende personen van 16 jaar of ouder. Je hoeft niet getrouwd te zijn of samen te wonen, zolang je maar samen op reis gaat. De kaart kost 30 Pond voor 2 personen en beide personen worden vermeld op de kortingskaart. De korting van 34% geldt niet op maandag t/m vrijdag voor 09.30 ’s ochtends.
  • Family&Friends Railcard: Voor groepen van maximaal vier volwassenen en vier kinderen, waarvan minimaal één kind meereist dat tussen de 5 en 15 jaar oud is. De volwassenen krijgen 34% korting, de kinderen zelfs 60% over het kindertarief. De kaart wordt op naam van maximaal twee volwassenen gesteld, maar er moet altijd een kind meereizen. De korting van 34% geldt niet in de ochtendspits voor 10.30 in het gebied rond Londen en het zuidoosten van Engeland.

Naast 34% korting over vrijwel alle treintickets geeft de Railcard ook korting op veel attracties (vaak 2 tickets voor de prijs van 1) en 34% korting voor de meeste Rover-kaartjes waarmee je meerdere dagen in een bepaald gebied of heel Groot-Brittannië kunt reizen (vaak zijn een Britrail Pass of Interrail One Country Pass aantrekkelijker als je door heel het land wilt reizen).

Hoe bestel je de Railcard?

Goed nieuws, de Railcard is sinds enige tijd makkelijk online te bestellen via de websites zoals hierboven genoemd (of via de overkoelende Railcard-website). Na bestelling kun je de kaart downloaden in de speciale MyRailcard-app zodat je deze kunt tonen op je mobiele telefoon tijdens de kaartcontrole.

Zorg ervoor dat je bij bestelling een digitale pasfoto van de aanvrager(s) kunt uploaden. Tijdens het bestellen vraagt het formulier om een Engelse postcode, hier kun je een willekeurige Engelse postcode invullen (zoals CO11 1DX). Vlak voor de betaling kun je bij “Billing Adress” de postcode corrigeren naar je eigen postcode. Deze gegevens worden niet weergegeven op de kortingskaart.

Voor het boeken van kaartjes met Railcard-korting selecteer je het type en aantal Railcards op de boekingswebsites van de treinmaatschappij of ticketverkoper.

Tickets opsplitsen, verschillende tickets goedkoper dan één doorgaand ticket

Door afwijkend prijsbeleid van verschillende vervoerders kan het zijn dat een ticket van A naar B plus een ticket van B naar C goedkoper is dan een doorgaand ticket van A naar C. Volgens de voorwaarden van National Rail mag je op een dergelijke combinatie van tickets reizen, mits de betreffende trein ook op deze stations stopt.

Natuurlijk kun je dit handmatig gaan invoeren in de planner van National Rail, maar zeker voor langere trajecten is dat wat bewerkelijk. Gelukkig kun je via de website Trainsplit heel makkelijk achterhalen of dit voordeliger is en het ticket direct boeken. Ook de site Loco2 en de mobiele app Trainpal nemen dit mee in de prijsvergelijking.

Het is overigens niet toegestaan om met een ticket Londen-Edinburgh, dat voordeliger is dan een ticket Londen-Newcastle voor dezelfde trein, in Newcastle uit te stappen. Als men hierachter komt bij uitgangscontrole (heel gebruikelijk in Groot-Brittannië), dan mag je het prijsverschil alsnog bijbetalen.

Waar boek ik het makkelijkst treintickets voor binnen Groot Brittannië?

De al vaker genoemde planner van National Rail is een prima uitgangspunt om tijden op te zoeken en prijzen te vergelijken. Als je hier een tarief aanklikt om te boeken zul je worden doorgelinkt naar de site van de treinmaatschappij die de rit uitvoert. Je kunt alle reizen bij iedere maatschappij boeken, zo kun je bijvoorbeeld zonder problemen een reis van Londen naar Penzance boeken bij Scotrail, de tarieven zullen hetzelfde zijn als bij Great Western Railway die deze trein rijdt.

Naast de spoorwegmaatschappijen zijn er ook externe ticketverkopers die dezelfde tarieven bieden. Voordeel hiervan is dat je bijvoorbeeld de Eurostar en het aansluitende Britse treinticket in één keer kunt boeken. Happyrail biedt als enige Nederlandse aanbieder deze mogelijkheid. Je kunt hier echter niet boeken met Railcard-korting en ook het opsplitsen van tickets wordt niet meegenomen in de prijsberekening. Voordeel is wel de Nederlandstalige ondersteuning en de mogelijkheid om met I-deal te betalen als je geen creditcard hebt.

Loco2 biedt wel de mogelijkheid om met Railcard-korting te boeken en neemt het opsplitsen van tickets mee in de prijsberekening. Echter biedt men niet de voordeligste Eurostar-tarieven vanuit Nederland en kun je alleen met creditcard betalen. Het kan dus handig zijn om om de Eurostar bij Happyrai of NS International te boeken en je aansluitende Britse ticket bij Loco2.

Voor de mobiele telefoon is Trainpal een handige applicatie die het opsplitsen van tickets meeneemt, Railcard-kortingen berekent en een no-nonsense lay-out heeft.

Let er overigens op dat sommige wederverkopers van tickets, zoals Trainline, een (kleine) booking-fee berekenen. De websites van de spoorwegmaatschappijen, Loco2 en Happyrail doen dit niet.

Hoe krijg ik de tickets in mijn handen?

Tot voor kort geleden was de procedure voor het afhalen van de tickets als volgt:

  • Na het online boeken ontvang je een boekingscode van 7 letters.
  • Deze code geef je in bij een kaartautomaat of door bij het loket. Dit kan bij iedere vervoerder, of je nou vanaf dat station reist of niet.
  • Belangrijk neem altijd de creditcard mee waarmee de boeking betaald is. Deze is namelijk noodzakelijk om de identificatie bij automaat of loket te voltooien. Je zult de kaart daadwerkelijk moeten invoeren in de creditcardautomaat.
  • Hierna ontvang je een grote stapel oranje treinkaartjes, één voor iedere persoon, één voor iedere reservering en een afhaalbewijs.
Het resultaat van kaartjes afhalen bij een Britse kaartautomaat.

Gelukkig worden er voor steeds meer trajecten online tickets aangeboden waarbij je deze eenvoudig kunt downloaden op je mobiel. Thuis uitprinten is niet verplicht maar mag wel als back-up. De verwachting is dat binnen afzienbare tijd voor heel het land e-tickets verkrijgbaar zijn. Tot die tijd, nog even langs bij de kaartautomaat.

3 reacties

  1. jannie Beantwoorden

    Dank voor dit uitgebreide overzicht!
    Ik was deze vakantie in Schotland, met GB Interrail. Ik reisde met de ferry naar Harwich, van daar via Londen naar Glasgow en verder. Mooie treinreizen!
    Aanvullende tip: een zitplaats reserveren (aan te bevelen op langere reizen) dien je via de klantenservice van de desbetreffende vervoerder te doen. Zij zijn in t algemeen goed bereikbaar via chat, telefoon, mail.

    • metdetreinnaarhetbuitenland Bericht auteurBeantwoorden

      Bedankt voor je toevoeging. Er komt nog een artikel over Britrail (en de Britse Interrail One Country Pass), ik neem je tip daarin zeker mee.

  2. Pingback: Rail&Sail, met de ferry van Stena Line naar Engeland - Met De Trein Naar Het Buitenland

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *